Technofeodalisme - Zo maakt Big Tech een einde aan het kapitalisme #
Volgens Yanis Varoufakis bevinden we ons in een tijd van post-kapitalisme. ‘Kapitalisme is gemuteerd tot technofeodalisme, een tiranniek systeem van georganiseerde domheid. Om onszelf te verdedigen, moeten we de nieuwe regels die onze levens beheersen leren begrijpen.’
Econoom en voormalig minister van Financiën in Griekenland, Yanis Varoufakis, bestudeert al jaren de ontwikkelingen van de markt. Hij stelt dat kapitalisme op zijn laatste benen loopt en is ingehaald door iets nieuws. In zijn laatste boek Technofeudalism: What killed capitalism, noemt hij het nieuwe systeem technofeodalisme. ‘Een traditionele kapitalist gaf 85 procent van de winst aan de werknemers. Bij een bedrijf als Meta krijgen werknemers maar 1 procent. Kapitalisme is niet alleen stuk, maar ook vervangen door iets veel ergers’, vertelt Varoufakis aan VPRO Tegenlicht.
Onder technofeodalisme is de macht in handen van de zeven grootste bedrijven, waaronder Google, Meta en Amazon. Zelfs Varoufakis geeft toe dat deze bedrijven handig, efficiënt en goedkoop zijn voor de consument. ‘Maar als burger zie ik hoe het systeem waar zij deel van zijn onze civilisatie aan het vernietigen is.’
Over de aflevering #
Yanis Varoufakis bestudeert als econoom al jaren de ontwikkelingen van de markt. Volgens hem leven we niet meer in kapitalisme, maar in een nieuw systeem: technofeodalisme. In zijn laatste boek Technofeudalism: What killed capitalism, zet hij uiteen hoe de Big Tech-bazen functioneren als landheren en de rest, de ‘gewone’ kapitalisten en consumenten, tot slaven en horigen zijn gemaakt.
Varoufakis heeft niet alleen de economie onderzocht en gedoceerd, maar is ook voormalig minister van Financiën in Griekenland. In 2015 werd hij gevraagd om te helpen tijdens de Griekse staatsschuldencrisis. Sinds 2018 is hij Secretaris-Generaal van de Democracy in Europe Movement (DiEM25), een partij die op democratische wijze de crisissen in Europa wil oplossen door grensoverschrijdend te werk te gaan.
In ‘Het tijdperk van het technofeodalisme’ gaat VPRO Tegenlicht samen met Varoufakis na hoe monopolies de markt zijn gaan domineren en het ‘gewone’ kapitaal vervangen is door cloud capital. Varoufakis neemt ons mee in wat dit nieuwe tijdperk voor ons betekent.
Datum en tijd #
donderdag 18 september 2025 van 19:30 tot 21:30
Locatie #
in de Theaterzaal van de Bibliotheek Centrum
de Bibliotheek Deventer
Stromarkt 18
7411 PK Deventer
Doe mee #
Aanmelden is niet verplicht maar wordt wel gewaardeerd.
Deelname is gratis.
Graag meld je vooraf aan via een bericht aan: (optioneel, je kunt op het e-mailadres klikken).
Uitzendingen VPRO Tegenlicht #
Zo maakt Big Tech een einde aan het kapitalisme #
Nederlandse ondertiteling beschikbaar.
www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/lees/artikelen/2025/toekomstverkenners/Yanis-Varoufakis
Yanis Varoufakis
NB: Yanis Varoufakis is zelf in persoon niet aanwezig in Deventer, de Tegenlicht Meet-up is wel geheel rondom hem
experimentele vorm
In plaats van één lange televisie aflevering - die helaas voorlopig niet meer worden gemaakt - een actuele YouTube aflevering van zondag 15 juni 2025.
Tegenlicht Meet Up Deventer #
Tegenlicht Meetup Deventer wil bijdragen aan kritisch denken en constructief samenleven. Meetup-bijeenkomsten worden georganiseerd naar aanleiding van uitzendingen VPRO Tegenlicht. Als werkgroep vrijwilligers werken we samen met de bibliotheek Deventer, het is een voortzetting van de Meet Up’s in Deventer die door Trees Schopman geïnitieerd zijn, zij heeft de taken aan ons overgedragen.
Gezamenlijk bekijken we de aflevering en starten vervolgens de discussie waarin we met de aanwezigen samen onderzoeken wat de consequenties van dit onderwerp voor ons zijn.
Boekentip #
beschikbaarheid
Nog niet beschikbaar bij Bibliotheek Deventer.